معمولاً بیشتر ما هنگام خرید یک گوشی تلفن همراه جدید، گوشی قدیمی‌مان را با گوشی جدید معاوضه می‌کنیم. به همین خاطر، ضروری است که مطمئن شویم خریدار، امکان دسترسی به اطلاعات شخصی و خصوصی ما را نداشته باشد.
احتمالاً شما هم برای حفاظت از اطلاعات‌تان، قبل از فروش گوشی حافظه آن را پاک‌سازی می‌کنید. لازم است بدانید که با انجام این کار، باز هم امکان استخراج و سرقت اطلاعات از گوشی‌تان وجود دارد؛ حتی اگر همه چیز را به صورت دستی نیز پاک کرده باشید.
برای اطمینان از پاک شدن داده‌ها و اطلاعات به صورتی که امکان بازیابی آنها وجود نداشته باشد باید کارهایی انجام دهید که فراتر از پاک‌سازی ساده حافظه هستند. در این مقاله، شما را با چند اقدام برای محافظت از اطلاعات گوشی‌تان آشنا می‌کنیم که قبل از فروش گوشی باید حتماً آنها را انجام دهید.
1- پشتیبان‌گیری، پشتیبان‌گیری، پشتیبان‌گیری!
اهمیت پشتیبان‌گیری به اندازه‌ای است که هر چه بر آن تأکید کنیم، باز هم حق مطلب را ادا نکرده‌ایم. چه قصد فروش گوشی تلفن همراه‌تان را دارید و چه می‌خواهید از رایانه‌تان برای کارهایی غیر از تفریح و سرگرمی استفاده کنید، به یک کپی از اطلاعات‌تان نیاز خواهید داشت.
-
در آیفون
اولین کاری که باید انجام دهید، پشتیبان‌گیری از تمام اطلاعات گوشی است. اگر تلفن همراه شما از محصولات شرکت اپل است، می‌توانید از امکانات آی‌کلود استفاده کرده و از همه اطلاعات خودتان بر روی ابر پشتیبان‌گیری کنید.
برای امنیت بیشتر می‌توانید گوشی را به مک متصل کرده و یک کپی محلی هم از اطلاعات‌تان تهیه کنید. برای پشتیبان‌گیری از اطلاعات‌تان بر روی آی‌کلود، به قسمت تنظیمات (Settings) رفته، گزینه Storage & Backup را از این منو انتخاب کرده و سپس iCloud Backup را برگزینید. به این ترتیب، فرایند کپی کردن داده‌های گوشی بر روی ابر آغاز خواهد شد که البته مقداری زمان می‌برد.
-
در اندروید
کاربران اندروید، امکانات ابری کاربران آیفون را ندارند اما آنها نیز می‌توانند از کابل USB تلفن همراه‌شان استفاده کنند.بهترین و سریع‌ترین راه برای پشتیبان‌گیری از اطلاعات گوشی اندروید ، متصل کردن آن به رایانه با استفاده از کابل USB و کپی کردن اطلاعات آن بر روی رایانه است.
هر چند این روش به اندازه سازوکار پشتیبان‌گیری آی‌کلود کارآمد نیست ولی در هر صورت باز هم کار مورد نظر را انجام می‌دهد. همچنین می‌توانید از نرم افزارهای پشتیبان‌گیری ابری سایر شرکت‌ها همچون G Cloud Backup، MyBackUp Pro، Titanium Backup، Migrate یا Resilio Sync استفاده کنید. این کار را قبل از پاک‌سازی حافظه‌های داخلی و خارجی گوشی انجام دهید.
2- برداشتن سیم کارت و سایر کارت‌های SD
چه کاربر آیفون باشید و چه اندروید، در هر صورت قبل از فروش گوشی به مالک جدید، باید سیم کارت آن را بردارید. همان‌طور که می‌دانید، امکان استفاده از سیم کارت برای ذخیره کردن اطلاعات تماس‌ها از جمله نام افراد، شماره تلفن‌ها و ایمیل‌هایشان وجود دارد. مسلماً شما هم تمایلی ندارید که چنین اطلاعاتی در دسترس افراد نامناسب قرار گیرند.
بنابراین قبل از فروش گوشی حتماً سیم کارت آن را بردارید. گوشی‌های جدید، اسلات‌های کشویی خاصی دارند که دسترسی به سیم کارت و کارت حافظه را آسان‌تر می‌کند. اگر مدل گوشی شما قدیمی‌تر است برای دسترسی به اسلات‌های حافظه و سیم کارت باید قاب پشت گوشی و احتمالاً باتری آن را بردارید. برای مشاهده اطلاعات بیشتر درباره نحوه برداشتن سیم کارت و کارت حافظه به صورت امن می‌توانید به دفترچه راهنمای گوشی‌تان مراجعه کنید.
3- رمزنگاری داده‌ها
احتمالاً بهترین راه برای اطمینان از غیرقابل خوانده شدن اطلاعات گوشی، رمزنگاری داده‌های آن با استفاده از یک کلید رمزنگاری مناسب است. به این ترتیب، اطلاعات باقیمانده پس از ریست کامل گوشی (که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد) با کلید رمزنگاری منحصربه‌فرد گوشی رمز خواهد شد. در نتیجه هیچ فردی به اطلاعات شما دسترسی نخواهد داشت، حتی اگر به هر دلیلی موفق به دسترسی به داده‌های حذف شده هم بشود.
-
در آیفون
برای آیفون نیاز به انجام کار خاصی نیست، چون خود گوشی به صورت پیش‌فرض این کار را انجام می‌دهد؛ اما متأسفانه برای گوشی‌های اندروید شرایط متفاوت است.
-
در اندروید
برای رمزنگاری داده‌های گوشی اندروید، اول به قسمت Settings رفته و بعد روی More کلیک کنید. گزینه‌ها را به سمت پایین اسکرول کنید تا وقتی Security را مشاهده کنید. بر روی Encrypt Device کلیک کرده و برای شروع فرایند، از اسلایدر مربوطه استفاده کنید.
بسته به حجم داده‌هایی که روی گوشی دارید، ممکن است فرایند رمزنگاری چند دقیقه تا چند ساعت زمان ببرد. پس از انجام این کار می‌توانید مرحله بعد که برگرداندن گوشی به حالت تنظیمات کارخانه است را انجام دهید.
4- برگرداندن گوشی به حالت تنظیمات کارخانه
همان‌طور که احتمالاً خود شما هم در جریان هستید، آخرین مرحله قبل از تحویل دادن گوشی به فرد جدید ، پاک‌سازی آن است. بهترین راه این است که همه چیز را به صورت دستی پاک‌سازی کنید؛ ولی به خاطر داشته باشید که این روش، منجر به جا ماندن باقیمانده‌هایی می‌شود (یکسری داده‌هایی که می‌توان از آنها برای بازسازی حجم انبوهی از اطلاعاتی که تاکنون پاک‌سازی شده‌اند، استفاده کرد).
در نتیجه، بهترین راه برای غیرقابل خوانده شدن اطلاعات موجود بر روی حافظه قبل از فروش گوشی، انجام ریست کارخانه است.
-
در اندروید
در سیستم عامل اندروید، به قسمت Settings رفته، روی گزینه Privacy کلیک کرده و گزینه Factory Data Reset را انتخاب کنید. دوباره برای تأیید، بر روی گزینه Factory Data Reset کلیک کنید. هنگام اجرای این فرایند، گوشی شما چندین‌بار ریست خواهد شد.
-
در آیفون
اگر گوشی شما آیفون است، به قسمت Settings رفته، روی General کلیک کرده و گزینه Reset را انتخاب کنید. به پایین صفحه رفته و روی گزینه Reset Phone کلیک کنید. توجه کنید که اجرای این فرایند مدتی زمان خواهد برد.اینها مراحلی بودند که قبل از فروختن گوشی‌تان باید انجام دهید. البته باز هم قبل از فروش گوشی برای اطمینان از پاک‌سازی کامل آن می‌توانید کارهای دیگری هم انجام دهید.
سایر اقدامات مهم قبل از فروش گوشی:
گام اول: قطع ارتباط (لغو همگام‌سازی) تمام دستگاه‌ها
اگر هدفون، ساعت هوشمند یا بلندگوی بلوتوث/ وای‌فای شما با گوشی هوشمندتان همگام (جفت) شده است باید قبل از اجرای گام‌هایی که پیش از این گفته شد، اتصال آنها را از گوشی قطع کنید. برای اندروید، به قسمت Settings و سپس به منوی Bluetooth مراجعه کنید.
برای مشاهده لیستی از دستگاه‌های همگام شده، بلوتوث دستگاه را روشن کنید. برای قطع ارتباط، بر روی آیکن چرخ‌دنده کنار هر آیتم کلیک کرده و گزینه Unpair را انتخاب کنید.
-
در اندروید
در صورتی که یک دستگاه سازگار با اندروید را هم با تلفن همراه‌تان همگام‌سازی کرده‌اید، بهتر است این حافظه را نیز پاک‌سازی کنید. برای بیشتر ساعت‌های اندروید می‌توانید از این مسیر استفاده کنید: Settings > Privacy > Factory Data Reset. سپس اجرای این فرایند را تأیید کنید.
-
در آیفون
برای آیفون هم می‌توانید با رفتن به منوی My Watch، انتخاب ساعت فعال و کلیک کردن روی گزینه Information کنار آن، همگام‌سازی ساعت اپل با گوشی آیفون را لغو کنید. بر روی گزینه Unpair کلیک کنید تا کار انجام شود. فقط به خاطر داشته باشید که هنگام اجرای فرایند لغو همگام‌سازی، ساعت هوشمند را نزدیک گوشی‌تان نگه دارید.
پس از اجرای فرایند لغو همگام‌سازی ساعت اپل نباید پاک‌سازی حافظه داخلی و خارجی آن را فراموش کنید. برای انجام این کار، ساعت هوشمند را روشن کرده و به قسمت Settings و سپس General بروید. گزینه Reset را انتخاب کرده و سپس روی گزینه Erase All Content and Setting کلیک کنید. برای تأیید اجرای فرایند، گزینه Erase All را انتخاب کنید.
| بیشتر بخوانید : راهنمای حفظ امنیت گوشی‌های هوشمند |
گام دوم: خروج از تمام سرویس‌ها
کار دیگری که قبل از فروش گوشی باید انجام دهید، خروج از تمام حساب‌های کاربری است؛ از جمله حساب‌های کاربری فیسبوک، جی‌میل، اپل‌پِی و سایر شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های ارتباطی‌تان همچون تلگرام، واتساپ، اینستاگرام و غیره. به خاطر داشته باشید که برخی برنامه‌های کاربردی مثل پیام‌رسان فیسبوک و جی‌میل، رمزهای عبور را ذخیره می‌کنند. بنابراین قبل از خروج از تمام حساب‌های کاربری، این رمزهای عبور را نیز پاک‌سازی کنید.
-
در اندروید
اگر گوشی شما اندروید است باید به قسمت Setting و سپس به Cloud and Accounts بروید. بر روی Accounts کلیک کرده، یکی از حساب‌های کاربری را انتخاب و سپس روی گزینه Remove Account کلیک کنید. باید این فرایند را برای تمام آیتم‌های موجود در لیست انجام دهید.
-
در آیفون
کاربران آیفون باید به خاطر داشته باشند که iMessage، Wallet & Apple Pay، Find my phone و Apple ID را غیرفعال کنند. تمام این تنظیمات، در قسمت Settings قابل دسترس هستند.
گام سوم: حذف اطلاعات لاگین از مرورگر
بیشتر مرورگرها در حالت پیش‌فرض، اطلاعات لاگین را ذخیره می‌کنند. بنابراین قبل از فروش گوشی قدیمی‌تان بهتر است این اطلاعات را نیز پاک کنید. از آنجا که گوگل کروم پرکاربردترین مرورگر دسکتاپ و تلفن همراه است، در ادامه نحوه پاک‌سازی حافظه کَش مرورگر کروم را با هم بررسی می‌کنیم. اول از همه اینکه این مرورگر را باز کنید.
بر روی منوی More (گزینه‌ای که شبیه سه خط موازی است) کلیک کرده و سپس گزینه Options را انتخاب کنید. از گزینه سمت چپ، Privacy and Security را انتخاب کنید. صفحه را پیمایش کرده تا گزینه Forms and Passwords را ببینید. در جعبه دیالوگ بعدی، گزینه Saved Logins را انتخاب و بر روی گزینه Remove All را کلیک کنید. به این ترتیب، شما موفق به پاک‌سازی کش رمزهای عبور مرورگر شده‌اید.
| بیشتر بخوانید: امنیت مرورگرهای اینترنتی چرا و چگونه؟ |
گام چهارم: لغو حساب کاربری ثبت شده اپل در گوشی (فقط برای کاربران اپل)
برای لغو حساب کاربری ثبت شده در گوشی، وارد اپل آی‌دی شده و نام کاربری و رمز عبورتان را وارد کنید. به پایین لیست رفته و روی Devices کلیک کنید. از لیست بازشو، دستگاه فعلی را انتخاب کرده و بر روی دکمه Remove کلیک کنید.
گام پنجم: حذف محافظت در برابر ریست کارخانه (فقط برای کاربران اندروید)
گزینه محافظت در برابر ریست کارخانه (به اختصار FRP ) یکی از امکانات مخصوص اندروید است که از ریست کارخانه و پاک‌سازی دستی اطلاعات در صورت به سرقت رفتن گوشی پیشگیری می‌کند. به عبارت دیگر، این گزینه باعث می‌شود که سارق نتواند برای خلاص شدن از شواهد، حافظه گوشی را پاک‌سازی کند. بنابراین غیرفعال کردن FRP فقط باید قبل از فروش گوشی انجام شود. برای انجام این کار، به قسمت Settings و سپس به About device/phone بروید. از آنجا وارد قسمت Software info شده و مدل گوشی‌تان را یادداشت کنید.
سپس دوباره به منوی Settings برگشته و منوی Security یا Lock Screen Security را انتخاب کنید. در قسمت Screen Lock، اسلایدر را حرکت داده تا این گزینه غیرفعال شود. پس از این کار باید ریست کارخانه را انجام داده و یک مشتری برای گوشی پیدا کنید!
گام ششم: پر کردن گوشی با داده‌های ساختگی
با توجه به تعداد و تنوع بسیار زیاد حملات سایبری و با توجه به این که مجرمان در صورت سرقت اطلاعات شما ممکن است آنها را در وب تاریک بفروشند، بهتر است قبل از فروش گوشی این گام را هم انجام دهید.
پر کردن حافظه گوشی با داده‌های ساختگی، قبل از رمزنگاری و ریست کارخانه یکی از بهترین روش‌ها برای اطمینان از غیرقابل استفاده و غیرقابل بازیابی شدن اطلاعات است. برای انجام این کار باید اطلاعاتی غیر از اطلاعات حساس را بر روی گوشی بارگذاری کنید؛ اطلاعاتی همچون عکس، ویدیو و سندهای خالی.
بنابراین حتی اگر گوشی شما به هر دلیلی به دست یک سارق اطلاعات افتاد، وی قادر به بازیابی اثرات آنچه بر روی گوشی بوده است نخواهد شد.
گام هفتم: تمیز کردن گوشی، اضافه کردن لوازم جانبی و اسکن
حالا نوبت به آخرین گام‌ها قبل از فروش گوشی می‌رسد: تمیز کردن، بسته‌بندی و اسکن کردن گوشی. اگر چه تمیز کردن و بسته‌بندی دستگاه، ارتباطی با محافظت از داده‌های آن ندارد اما این کار، به معنای بی‌اهمیت بودن این مرحله نیست.
احتمالاً خود شما هم هیچ‌وقت تمایلی به خرید یک گوشی کثیف ندارید. بنابراین قبل از قرار دادن گوشی در جعبه اصلی آن حتماً آن را تمیز کنید. محفظه باتری گوشی را هم پاک‌سازی و تمیز کنید. در نهایت گوشی را داخل جعبه قرار دهید. قرار دادن لوازم جانبی اصلی گوشی را در جعبه فراموش نکنید؛ از جمله شارژر، کابل USB، دفترچه راهنما، هدفون و کاور گوشی.
آخرین کار قبل از واگذاری گوشی به مالک جدید، اسکن آن برای پیدا کردن بدافزارهای احتمالی است. هر چند شما قبلاً حافظه گوشی را پاک‌سازی کردید اما برخی انواع بدافزارها به خصوص آنهایی که وارد بخش بوت گوشی می‌شوند حتی در صورت پاک‌سازی کل حافظه دستگاه باز هم ممکن است روی آن باقی بمانند. پس از انجام این کار گوشی شما آماده تحویل به مالک جدید است.
جمع‌بندی
در این مقاله، به برخی اقدامات مهم قبل از فروش گوشی تلفن همراه به مالک جدید باید انجام دهید را توضیح دادیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد.