انتقام سایبری ایران؛ چگونه و در چه سطحی؟

انتقام سخت ایران از ایالات متحده آمریکا چگونه خواهد بود؟

یکی از جوامعی که این سؤال برای آنها مطرح است، جامعه سایبری جهان است. این سؤالی است که ذهن کارشناسان امنیت سایبری دنیا و به خصوص ایالات متحده آمریکا را به خود مشغول کرده است. آنها در هراس شدیدی بوده و در این چند روز، مقاله­‌های زیادی را در این خصوص نوشته­ و احتمال‌­های متفاوتی هم داده‌­اند.

بعضی از آنها به بررسی توانایی­‌های نظامی و سایبری ایران پرداخته و مقایسه کرده‌اند که در کدام روش، احتمال موفقیت ایران بیشتر است. بعضی نیز به حفره­‌های امنیتی در تأسیسات و وزارت دفاع آمریکا پرداخته و به دنبال راهکارهای سریع برای افزایش توانایی در برابر حملات سایبری بوده­‌اند. برخی دیگر هم به مقایسه ایران با دیگر افرادی که در صف دشمنان آمریکا هستند پرداخته و احتمال همکاری کشورهایی همچون روسیه، چین و کره شمالی که در فضای سایبر موفق بوده‌­اند را با ایران داده­‌اند.

در ادامه این مطلب، به بررسی محورهای این گمانه­‌زنی‌­ها در خصوص انتقام سایبری ایران پرداخته خواهد شد.

جنگ نرم در شبکه­‌های اجتماعی

کریس برونک، استادیار گروه امنیت سیستم اطلاعات ایالات متحده گفته است با همکارانش تحقیقات زیادی را در مورد فعالیت‌­های سایبری که ایران می­تواند انجام بدهد داشته‌­اند، از جمله این که: «ممکن است ایرانیان، عملیات تبلیغاتی بزرگی را با هدف تغییر افکار مردم آمریکا و سایر مردم به نفع خود، با توجه به مداخله نظامی بزرگی که آمریکا در ایران و منطقه داشته است انجام دهند».

همچنین کارشناسان مدعی شده­‌اند که ایرانی­‌ها، خبرها و تبلیغاتی را بر ضد آمریکا در شبکه­‌های اجتماعی رواج داده و خواهند داد. به ادعای این دسته از کارشناسان، غول­های رسانه‌­های اجتماعی مانند فیس­بوک و توییتر، هزاران حساب کاربری را در سال­های اخیر به دلیل انتشار تبلیغات از ایران حذف کرده­‌اند.

توییتر در گزارشی مبنی بر شفافیت که در ژوئن سال 2019 منتشر شد، گفت که تقریباً 4،800 حساب کاربری مستقر در ایران حذف شده است. در این گزارش آمده است: «بیش از 1600 حساب کاربری حذف شده، نزدیک به 2 میلیون توییت ارسال کرده است که محتوای خبرهای آنها غالباً دیدگاه­‌های دیپلماتیک و ژئواستراتژیک ایران و زاوبه­‌دار با ایالات متحده بوده است».

سندی اوتیس، افسر سابق سیا و کارشناس تشخیص خبرهای جعلی که نظارت بر محتوا را در شبکه­‌های اجتماعی به عهده دارد، گفته است: «در ساعت­‌های اولیه پس از ترور سردار سلیمانی، تعدادی از حساب­های کاربری شبکه تویتتر ادعاهای دروغینی را مبنی بر بمباران پایگاه آمریکایی در عراق که با فیلم­های حملات قبلی تهیه شده بود، توئیت کردند».

حمله به زیرساخت‌­های حیاتی

جوزفین وولف، استاد سیاست امنیت سایبری در دانشکده فلتچر دانشگاه تافت، ادعا کرده که: «ایرانیان تا به امروز توانسته­‌اند جاسوسی و خرابکاری محدودی در ایالات متحده داشته باشند ولی تروری انجام نداد‌ه‌­اند». او در ادامه گفته است: «آیا قدرت سایبری ایران تا حدی است که بتواند بخش عمده­ای از جمعیت را از شبکه برق خارج کنند؟ از نوع تهدیدها و قدرت­نمایی‌­های آنها به نظر می­رسد که اگر این نوع توانایی‌­ها را داشته باشند، اکنون لحظه­ای است که ممکن است از آن استفاده کنند».

جان هولتویست، مدیر تجزیه و تحلیل اطلاعات در شرکت سایبر امنیتی FireEye نیز می­‌گوید: «ایرانیان قصد دارند حمله سایبری و تخریب را به عنوان ابزاری نامتقارن برای تأثیرگذاری بر ایالات متحده اعمال کنند. ما فکر نمی­‌کنیم که آنها هنوز توانایی دستکاری در سیستم­‌ها را داشته باشند ولی به احتمال زیاد می­‌توانند سیستم‌­ها را به صورتی گسترده، حذف کرده و همه چیز را به حالت تعلیق درآورند».

یک واقعه مشابه، حمله باج افزار WannaCry منسوب به کره شمالی است که توانست بسیاری از صنایع و کسب و کارها را در سال 2017 در سطح جهان فلج کرد.

آنها معتقدند که از زمان حمله استاکس­نت در سال 2010 میلادی، ایران سرمایه­‌گذاری زیادی را در نیروهای حمله سایبری خود انجام داده است. به ادعای آنها ایران با حمله به بانک­‌های آمریکایی و یک سد کوچک، قابلیت­‌های سایبری تهاجمی خود را نشان داده است.

اختلال در سرویس‌­های عمومی 

کریس برونک، استادیار گروه امنیت سیستم اطلاعات ایالات متحده همچنین گفته که: «ممکن است حمله سایبری ایران از همه جا، از حملات نظامی به شهرهای اصلی در سراسر کشور گرفته تا بازارهای مالی، شبکه­‌های انرژی و سایر بخش­‌های زیرساخت­‌های حیاتی صورت بگیرد. این اولین­‌بار است که ایالات متحده آمریکا با یک دشمن با این توانایی که بتواند به طور مؤثری در فضای مجازی هدف‌­گیری کند، وارد دشمنی کامل می‌­شود».

کارشناسان امنیت سایبری ایالات متحده بر این باورند که از نظر تاریخی، حملات سایبری بین آمریکا و ایران همیشه باعث تشدید درگیری بین دو کشور شده است ولی شهادت سردار سلیمانی ممکن است به این کشمکش­‌ها پایان دهد و جنگ سایبری تمام عیاری را به وجود آورد. به ادعای بعضی از کارشناسان امنیت سایبری ایالات متحده، انتقام‌­جویی ایران بر ضد ارتش آمریكا در حوزه سایبر ممكن است شبیه پرتاب سنگ به یك مخزن باشد ولی احتمال این که چنین انتقام‌­جویی در شکل وسیعی به شرکت­‌های تحت حمایت ایالات متحده آمریكا ضربه بزند نیز وجود دارد.

جان هولتویست، مدیر تجزیه و تحلیل اطلاعات FireEye می­گوید: «قبل از برجام، ایران چنین حمله­ای را بر ضد بخش مالی آمریكا و سایر مشاغل انجام داده و سایر زیرساخت­های مهم را مورد آزمایش قرار داده است». وی همچنین گفته است که: «ماه گذشته، من گزارش دادم که ایران ادعا کرده است که حمله سایبری بر روی سرورهای دولتی­اش را خنثی کرده است».

به ادعای او سه ماه پیش، ایران مقصر حمله فیزیکی به پالایشگاه‌­های نفتی عربستان بود. در همین حال، ایالات متحده در ژوئن سال گذشته حمله سایبری به سیستم‌­های نظامی ایران را آغاز کرده است. همچنین او مدعی شده: «ماه گذشته، هکرهای ایرانی سیستم­‌های مهم کنترل زیرساخت صنعتی را که توسط شبکه­‌های برق، تولید و پالایشگاه­‌های نفت مورد استفاده قرار می­‌گیرند، مورد هدف قرار داده‌­اند».

به هر حال، نگرانی کارشناسان امنیتی ایالات متحده از حملات سایبری ایران بسیار زیاد است. آنها معتقدند حمله سایبری ایران می­‌تواند به صورت حملات هکری به بخش­‌های مهم زیرساختی که شامل شبکه برق، امکانات بهداشتی، بانک­‌ها و شبکه­‌های ارتباطی است، باشد.

انجام حملات منجر به صدمات فیزیکی در بستر اینترنت اشیا

کریس برونک، استادیار گروه امنیت سیستم اطلاعات ایالات متحده در مقاله خود نوشته است که ارتش آمریكا با ترور قاسم سلیمانی، رئیس سپاه قدس انقلاب اسلامی باید «پیامدهای سایبری گسترده‌­ای از طرف ایران یا متحدانش» را انتظار بکشد؛ از اجرای عملیات سایبری بر ضد رهبران نظامی یا کارکنان خدمات آمریکایی گرفته تا نگرانی­‌هایی در مورد آسیب پذیری­‌های موجود در سرویس­‌های نظامی ایالات متحده. همچنین وی خواستار ردیابی دقیق اینترنت و رسانه­‌های اجتماعی و نیز سرویس‌­دهنده­‌ها شده است.

نتیجه‌­گیری

آن چه برای ایالات متحده آمریکا به روشنی مشخص است این است که ایران، موضع انفعال به خود نمی­‌گیرد و نه تنها عقب نمی­‌نشیند بلکه تلافی خواهد کرد و با توجه به توانایی­‌های ایران، چنین امری هم طبیعی است. آنها نگرانند که حمله ایران، بیش از هزینه­‌های مالی بر روی اختلال عمومی متمرکز شود و می‌­دانند اگر چه جامعه بسیار پیشرفته و با توانایی­‌های بالایی دارند ولی همین موضوع آنها را در مقابل حملات رایانه‌­ای به شدت آسیب پذیر می­‌کند. چیزی که در ورای همه افکار کارشناسان آمریکایی وجود دارد، نگرانی از اقدام نسنجیده از سوی کاخ سفید است، نگرانی که با صبر و خشم ملت ایران لحظه به لحظه نیز بیشتر می‌­شود.